Meiviering

De meiviering is zeker niet nieuw. In onze gewesten bestaat een zeer lange traditie om het voorjaar te verwelkomen. De meiviering zoals ze nu nog gevierd wordt, gaat zeker terug tot de middeleeuwen. Dit kenmerkte zich onder andere door het halen en planten van de meiboom, het planten of op het dak steken van de ‘liefdemei’, het verdelen van de huwbare meisjes of het kiezen van de ‘meiliefste’ (later meikoningin of meigravin), door het ontsteken van grote vuren of ‘meierblits’ , het drinken van een zeer speciale meidrank en het beëindigen van huren van huizen of dienstboden.

Er bestaan echter sporen die erop wijzen dat deze gebruiken veel oudere wortels hebben, en dat er bij de Kelten, Germanen en Slaven grote overeenkomsten bestaan.

Volgens een Germaanse mythe waren zomer en winter twee reuzen die altijd tegen elkaar vochten. De eerste was een goede kerel, de tweede was een lelijke grimmerd, die deed rillen en beven. Zij vochten eeuwig, en de zege wisselde telkens. Had de zomer de winter onder de knie, dan werden optochten gehouden en meibomen geplant, dan werd gedanst en gezongen.

Waarschijnlijk is de keuze van begin mei als voorjaarsviering toe te schrijven aan de Kelten. Deze dag luidde bij hen het zomerhalfjaar in (bij de meer noordelijke volkeren viel dit later op het jaar).

INLEIDING MEIFEESTEN

Wie onder ons vindt het niet fijn als de lente aanbreekt? Wie voelt er geen kriebels in zijn bloed, wanneer de bloemetjes en de bijtjes weer opduiken? Zelfs in de stad ruik je dan dat er iets aan de gang is, dat alles er een beetje anders begint uit te zien. Een vleugje zon werkt op ons humeur, we gaan de dingen met een ‘roze tint’ bekijken.

Het is wel leuk om dit samen te vieren, en het is dan ook interessant om een beetje meer te weten over de oorsprong en de evolutie van een aantal gebruiken die wenu nog steeds kennen.

DE MEIBOOM

Oorspronkelijk was de meiboom een ‘levende boom’, waarrond werd gedanst en gezongen. Later ging men uit het bos een boom halen, meestal een spar of een berk. De berk was een heilige boom bij de Germanen. De zilverwitte stam van de berk is het symbool van de zuiverheid, het frisse groen van de hoop op een nieuwe, mooie toekomst. Berken groeien in groep en na enkele jaren verdringt de ene de andere, zodat de boswachter er enkele moet verwijderen. (Ze zijn dus zeer geschikt als meiboom.)

De boom werd op een kar geladen, waarvoor men zoveel mogelijk ossen of paarden spande, dit om aan de ziel van de boom te laten zien hoe men aan de komende oogst dacht (vruchtbaarheid gedachte).

Nadat op vele plaatsen een verbod op het rooien van meibomen werd uitgevaardigd, gebruikte men vaak één en dezelfde staak meerdere keren.

De meest voorkomende vorm van meiboom vandaag de dag is die van een lange stam met één, twee of drie groene kransen, horizontaal op enige afstand van elkaar. De drie kransen verwijzen naar de levensboom met zijn drie werelden. Soms worden de kransen ook verticaal tegen de stam gehangen. De krans wordt dan door de stam in twee helften verdeeld en symboliseert het zomer- en winterhalfjaar in de jaarkrans.

De veelkleurige linten waarmee de meiboom versierd wordt, en waarmee de lintendans wordt uitgevoerd, kunnen als symbool worden gezien voor de rijke schakeringen die ons volk vertoont.

Bij het dansen worden de linten in elkaar geweven; eerst per paar, man en vrouw (de eerste kern van onze samenleving), dan allen samen in een grote ketting, de linten verwevend tot een geordend patroon. Op het einde van de dans worden ze losgelaten en vallen als een klok over het meipaar, een zinnebeeld van onze verbondenheid.

VERLOOP VAN EEN MEIBOOMPLANTING

• Kappen van de meiboom
• Plechtig weghalen van de boom uit het bos
• Versieren van de meiboom Aanbrengen van bloemen en kransen
• Kamp om het meigraafschap.De winnaar van de kampspelen wordt meigraaf en kiest zijn meigravin
• Optocht
• Plechtig inhalen van de meiboom, stoetsqewljze, met zang en dans wordt de boom naar de richtplaats gebracht.
• Richten (planten) van de meiboom
• Kronen van het meipaar
• Meigraaf en meigravin worden gekroond met een bloemenkroon, ze krijgen erewijn aangeboden, het meipaar tekent het gastenboek.
• Voorlezen van de meispreuk
• Onder de meiboom wordt een lenteboodschap ter bezinning voorgelezen.
• Verbranden van de winter
• Een stropop wordt verbrand. Is dit niet mogelijk (bv. de viering moet binnen doorgaan), dan kan de winter onthoofd worden door de zwaarddansers.
• Vendelen
• Ter ere van het meipaar wordt gevendeld. Daarna mag het meipaar alle vlaggen betreden (… hoogste eer die een vendelier kan bewijzen).
• Lintendans
• Hierbij worden de linten om de boom gevlochten als teken van onze verbondenheid.
• Ten dans! Iedereen danst mee rond de boom (volksdansen).
• Slotreidans of polonaise
• Wordt beëindigd in een spiraal rond de meiboom.
• Afscheidslied