Jaarfeesten

Fibula in de vorm van een rad, zilver, ingelegd met parel en almandijn. 5e-6e eeuw.

De heidense mens heeft een cyclische visie. Het leven, het jaar en de kosmos zien ze als een cirkel, een wiel of een rad. Het jaar wordt telkens vernieuwd: van midwinter, naar lichtfeest, naar Ostara, naar Meifeest, naar de zomerzonnewende, tot het oogstfeest, naar herfstequinox, naar de dodenminne tot het weer begint bij het terugkeren van het licht, nl. het midwinterfeest. Het rad is ongetwijfeld het belangrijkste religieuze teken van de Noord-Europese volkeren en werd vereeuwigd in volksdansen, mythen en rituelen. Elke plaats op het rad heeft een betekenis: het noorden symboliseert het zomerzonnewendepunt, het zuiden verzinnebeeldt de winterzonnewendeplaats. Zo heeft iedere plaats op het rad zijn betekenis.

Om dit aanschouwelijk voor te stellen, moet je je inbeelden dat je op zomerzonnewende een bepaalde plaats aanduidt en hier een stok in de grond steekt. Je kijkt hoe de schaduw valt. Een half jaar later, op winterzonnewende, steek je op dezelfde plaats terug een stok in de grond en kijkt opnieuw hoe de schaduw valt. De schaduw van winterzonnewende valt verder, Zuidelijker dan deze van zomerzonnewende. Vandaar de associatie van winterzonnewende met het zuiden.

Onze voorouders waren boeren, mensen die voortdurend met de natuur in contact stonden. Het was belangrijk om de zonneloop te volgen om te weten wanneer gezaaid of geoogst moest worden. In Noorwegen, IJsland en op de Faröer verdeelde men de horizon in acht gelijkt delen, de hoofdzijden. Men gebruikte hiervoor rotsen, heuvels, bomen als herkenningspunten. Waren er geen natuurlijke hulpmiddelen in de omgeving, dan plaatste men stenen. Deze werden ‘eiktamark’ of ‘dagsmark’ genoemd. Op IJsland had ieder hof of boerderij zijn ‘dagsmark’. Behalve praktisch waren dergelijke cirkels ook religieuze en rechtskundige verzamelplaatsen.

De vierdeling houdt ook de deling van het jaar in seizoenen in. Via de seizoenen kon de wereld zich voortdurend vernieuwen en bestendigen.

Als heidenen draaien me mee met het rad: we beleven de verandering van de natuur en onze natuur ten volle. We vieren feesten of voeren blots uit tijdens elke draaiing van het rad.